Ontheemden

Opgave

Asielopgave gemeente De Wolden

Gemeente De Wolden staat net als elke andere gemeente in Nederland voor een asielopgave. Oorlog en klimaat dwingen mensen hun woonplaats en thuisland te verlaten, op zoek naar een veiliger plek. Deze mensen zoeken naar een tijdelijke woonplek of naar een permanente plek om zich te vestigen, als terugkeer niet meer mogelijk is. Met de komst van de Spreidingswet zijn gemeenten, in samenwerking met het COA, verantwoordelijk geworden voor de opvang van asielzoekers. 

Handelingskader

Besluit gemeenteraad 27 juni 2024

De gemeenteraad van De Wolden heeft 27 juni 2024 ingestemd met het Handelingskader opvang vluchtelingen gemeente De Wolden (pdf - 245,6 KB). In dit document is te lezen hoe de gemeenteraad wil omgaan met de vraagstukken die spelen rondom de opvang van vluchtelingen. Deze vluchtelingen willen we in De Wolden humaan opvangen in kleinschalige opvanglocaties. Alle suggesties voor opvangplekken die in de afgelopen periode zijn aangedragen worden getoetst aan dit kader. Het kader geeft een duidelijk overzicht van de dingen die belangrijk zijn bij het maken van een keuze en hoe je deze dingen moet afwegen. Zo is gemakkelijker te zien wat de beste keuze is.

Doelgroepen

Over welke doelgroepen spreken we?

Als gemeente willen wij onze verantwoordelijkheid nemen ten aanzien van het vluchtelingenvraagstuk. Om dit goed te kunnen doen is het belangrijk om de context te kennen.

Er wordt een viertal doelgroepen onderscheiden:

• asielzoekers
• statushouders
• Oekraïense ontheemden
• alleenstaande minderjarige vreemdeling (amv)

Asielzoekers

De meeste asielzoekers zijn in de eerste fase opgevangen in aanmeldcentrum Ter Apel. Nadat de asielzoeker daar is geregistreerd wordt deze overgeplaatst naar een asielzoekerscentrum (AZC) of opvanglocatie in een gemeente. Asielzoekers verblijven in Nederland totdat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) beslist of de asielzoeker een vergunning krijgt om in Nederland te mogen blijven (statushouder). 

• De asielzoekers die in gemeentelijk opvanglocaties terechtkomen zullen meestal niet in diezelfde gemeente blijven, na het ontvangen van een status. Dit duurt in de meeste gevallen enkele jaren. Dit neemt niet weg dat er gestart kan worden met integratie. Bijvoorbeeld door het volgen van Nederlandse lessen gegeven door vrijwilligers.
• De opvang van zogenaamde ‘veiligelanders’ zien wij niet als een taak van gemeente De Wolden. Lokale opvang biedt vanwege het ontbreken van perspectief en integratie geen meerwaarde en kan ten koste gaan van het maatschappelijk draagvlak.
• Asielzoekers mogen meer dan 24 weken per jaar werken als hun asielaanvraag minstens zes maanden in behandeling is.

Locaties voor asielzoekers

Hoofdstraat 82, 143 en 143a, Zuidwolde

Vanaf 1 januari is de vergunning voor deze locaties verlengd. 

Statushouders

Statushouders (ofwel: vergunninghouders) hebben asiel gevraagd in Nederland. De uitkomst van hun asielprocedure is dat zij een verblijfsvergunning hebben gekregen. Hiermee hebben zij recht op verblijf in Nederland. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) koppelt deze statushouders aan gemeenten. Daarmee zijn het inwoners van de gemeente geworden, welke dan ook. Voor statushouders is het belangrijk zo snel mogelijk een nieuw leven te kunnen opbouwen en in te burgeren. Anders dan bij de opvang van asielzoekers en Oekraïense ontheemden gaat het bij statushouders om reguliere huisvesting. Dat betekent dat de statushouder zijn woonruimte en inrichting zelf moet bekostigen. 

In de discussies over opvanglocaties spelen statushouders als zodanig geen rol. Echter blijven ze wel in opvanglocaties wonen, totdat er een geschikte huurwoning vrijkomt. Dit vergroot de druk in de opvanglocaties, én de druk op de woningmarkt doordat ook zij een woning zoeken. Ze hebben namelijk nooit de kans gekregen wachttijd op te bouwen, en stromen in met de status urgent. Dit staat wel op gespannen voet met reguliere woningzoekers.

Oekraïense ontheemden

Aan ontheemden uit Oekraïne biedt Nederland nu, op grond van de Europese Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB) opvang, medische zorg en onderwijs. Deze richtlijn loopt tot maart 2026. De inzet is dat de opvang van ontheemden uit Oekraïne op termijn wordt overgedragen aan het COA. Er wordt op rijksniveau gewerkt aan een lange termijnvisie voor de opvang van Oekraïense ontheemden, waarbij rekening gehouden wordt dat er een (grote) groep is die in Nederland wil blijven. De Wolden gaat uit van een lange (overgangs-)periode waarin gemeenten aan de lat blijven staan voor huisvesting en ondersteuning.

•  Er is steeds uitgegaan van een zeer tijdelijke situatie van opvang en huisvesting. De oorlog in Oekraïne kent echter een langduriger verloop en ook de wederopbouw zal tijd kosten.
• Er is een groot draagvlak voor de opvang van Oekraïense ontheemden. 

Locaties Oekraïense ontheemden

• Drogteropslagen 59 en 59a, Drogteropslagen
• Panjerdweg 1, Koekange
• Westerstraat 24, Ruinen
• Kerklaan 18 en 19, Koekange
• Hoofdstraat 147, Zuidwolde
• Buddingestraat 50, Ruinerwold
• Meppelerweg 47-31, Zuidwolde
• Nijverheidsweg 6, Zuidwolde
• Veeningen 3d, Veeningen (vergunningsprocedure loopt)
  Het gehele proces van Veeningen 3 is hier te vinden.
• Het Bovenveen, Ruinerweg 12, Echten
  10 december 2024 heeft het college het voorgenomen besluit genomen in te stemmen met Bovenveen als opvanglocatie voor Oekraïeners.
  17 december heeft er een informatieavond plaatsgevonden op de locatie zelf. Hier werden alle aanwezige Echtenaren geïnformeerd over de plannen in Echten. Ook kon iedereen hier zijn of haar vragen stellen en zorgen delen over de toekomstige opvang.
  Verslag van de avond (pdf - 56,4 KB).
• Huis te Echten, Zuidwolderweg 3, Echten
  10 december 2024 heeft het college het voorgenomen besluit genomen om de raad voor te stellen af te wijken van het Handelingskader Opvang Vluchtelingen en in te stemmen met het Huis te Echten als opvanglocatie voor Oekraïeners.
  17 december heeft er een informatieavond plaatsgevonden in Bovenveen. Hier werden alle aanwezige Echtenaren geïnformeerd over de plannen in Echten. Dit betrof ook de wens om het Huis te Echten als opvanglocatie voor Oekraïners aan te wijzen. Ook kon iedereen hier zijn of haar vragen stellen en zorgen delen over de toekomstige opvang.
  Verslag van de avond (pdf - 56,4 KB).
   

Alleenstaande minderjarige vreemdeling (amv)

Een alleenstaande minderjarige vreemdeling (amv) is een jongere die zonder ouders of verzorgers naar Nederland komt. Bij aankomst is de jongere jonger dan 18 jaar en afkomstig uit een land buiten de Europese Unie (EU). Bekijk de vragen en antwoorden over opvang alleenstaande minderjarige vreemdelingen voor meer informatie.

Nieuwsbericht alleenstaande minderjarige vluchtelingen in de Steenbergerhoeve